Kendi deyimiyle ‘sefil’ bir skeç yazarı olarak başladığı meslek hayatında, 26 yaşındayken büyük bir süprizle karşılaştı ve bir gecede ünlendi Douglas Adams. 11 Mayıs’ta, dünyamızdan göçeli iki yıl olacak. Hayata veda ettiğinde henüz 49 yaşındaydı. Okuyucu için sadece bir yazar değil, bir rehberdi aynı zamanda. Galakside yolunu kaybedenlerin, hayatın şifresini çözmeye, yaşamaya çalışanların rehberi... Kendisi de yolunu sıkça kaybetmiş, gitmek istediği yere doğru yola çıkmamış ama bir şekilde kendini hep gitmek istediği noktada bulmuş biriydi.
Biyografisi geçtiğimiz Mart ayında İngiltere’de Hodder & Stoughton tarafından yayımlandı. “Hitchiker: A Biography of Douglas Adams”i dünyanın en önemli Douglas Adams araştırmacısı, bir Adams otoritesi kabul edilen M.J.Simpson kaleme almış. Kitap, eleştirmenlerce, hayatı kullanmak konusunda engin bilgisi ve önerileri ile pek çoğumuzun yoluna ışık tutan, kaybolduğumuzda yalnız olmadığımızı hatırlatan Adams ve kitapları hakkında şimdiye kadar yayımlanmış en kapsamlı çalışma olarak adlandırılıyor.
Rakibi Superman'di
1952 yılının Mart ayında Cambridge’de dünyaya gelen, İngiliz edebiyatı alanında lisans ve yüksek lisans eğitimi gören Adams, 1978 yılında, The Hitchiker’s Guide to the Galaxy (HHGG - Otostopçunun Galaksi Rehberi) adlı eserinin BBC radyosunda yayımlanmasının ardından bir anda popüler kültür ikonlarından biri haline geldi. 1979 yılında oyun, bilimkurgu ödüllerinin en prestijlisi olan Hugo’ya aday oldu. Ödülü aday olan ilk tiyatro oyunuydu HHGG ama Adams ne yazık ki bu ödülü kazanamadı. Rakibi Superman’di ve ödül Superman’in oldu. | |
Douglas AdamsArthur Dent’in arkadaşı Ford Perfect ile uzayda yaşadığı maceralar, kısa süre içinde en çok satılan kitaplar listelerinde bir numaraya çıkan, dilimize de çevrilmiş olan bir roman dizisine, televizyon dizisine ve tiyatro oyunlarına dönüştü. 1984 yılında Adams, İngiltere’de Golden Pan ödülüne değer bulundu, Anne Frank’tan sonra ödüle değer bulunan en genç yazar oldu. Otostopçu’nun Galaksi Rehberi adlı kitabını, Evrenin Sonundaki Restoran (The Restaurant at the End of the Universe) izledi. 1980 yılında yayımlanan bu kitap da en az ilki kadar ilgi gördü. Serinin üçüncü kitabı Yaşam, Evren ve Herşey (Life, The Universe and Everything) ise 1982 yılında yayımlandı. 1984 tarihli Hoşça Kal, Balık İçin Teşekkürler (So Long and Thanks for the Fish) ve bundan altı yıl sonra yayımlanan Çoğunlukla Zararsız (Mostly Harmless) ile otostopçu kitapları serisi tamamlandı.
1982 yılında serinin ilk kitabı, altı bölümlük bir televizyon dizisi olarak yayımlandı. Dizi, İngiliz televizyonlarında reytingleri alt üst etti. 80’lerin sonunda verdiği bir röportajda tüm bu olan biteni, otostopçu çılgınlığını nasıl değerlendiriyorsunuz sorusuna Adams; “Herkese teşekkür ederim” diyerek yanıt veriyordu.
İngiltere, Amerika ve Avustralya’da otostopçu kitapları 15 milyon satış rakamına ulaşan, Almanya’da, İsveç’te ve pek çok Avrupa ülkesinde en çok satılan kitaplar listelerinde uzun süre bir numara olan Douglas Adams’ın diğer ses getiren kitapları; 1987 tarihli Kutsal Dedektiflik Bürosu (Dirk Gently's Holistic Detective Agency), 1988 tarihli Ruhun Uzun, Karanlık Çay Saati (Long Dark Tea-time of the Soul), 1984 yılında John Lloyd ile birlikte kaleme aldığı ve otostopçu kitapları kadar büyük ilgi gören The Meaning of Liff ve bunu 1990’da takip eden The Deeper Meaning of Liff. Aynı zamanda bir çevreci ve teknofil olan Adams’ın en sevdiği kitabı ise yine 1990 yılında yayımlanan, zoolog Mark Carwardine ile işbirliği sonucu ortaya çıkan Last Chance to See idi. Tüm kitaplarında dünya yok olduktan sonra evrenin alacağı halin ne olacağı sorusunu soran Adams, bu kitapta dünya genelinde soyu tükenme tehlikesi ile karşı karşıya olan hayvanları inceliyordu. Erken gelen ölüm yüzünden Adams’ın tamamlayamadığı otostopçu kitaplarının altıncısı, İngiltere’de geçen yıl Mayıs ayında yayımlandı. Önsözünü Stephen Fry’ın yazdığı bu tamamlanmamış kitap, A Salmon of Doubt adını taşıyor.
| Hayatın anlamı = Kırk iki
IQ’su son derece yüksek, mizahı ve bilimkurguyu benzerine az rastlanır bir ahenk ile harmanlamayı başaran Douglas Adams, The Digital Village adlı dijital medya ve internet şirketinin de kurucusuydu. Bu şirketten 1998 yılında çıkan Yıldız Gemisi Titanik (Starship Titanic) adlı senaryosunu yazdığı bilgisayar oyunu, daha sonra kitaplaştırıldı. Oyun, pek çok ödüle değer bulundu. Adams, yine aynı şirket bünyesinde bir de internet sitesi hazırladı, online bir galaksi rehberi. |
BBC'nin popüler TV dizisinde Slartibartfast ile Arthur Dent karakterleri1999 yılının Nisan ayında hayata geçen vebizdeki Ek$i Sözlük’ü andıran h2g2 (www.bbc.co.uk/h2g2) adlı site, iki yıldır BBC’nin internet sitesinin bir parçası.
Kısa olarak adlandırılabilecek bir yaşama, günümüzün popüler kültürünü derinden etkileyen yapıtlar sığdıran Adams’ın biyografisinde, Otostopçunun Galaksi Rehberi’nin yayımlandığı günden itibaren Adams’ın hayatı, kariyeri ve kendi evreni hakkında takipçilerinin aklına takılan her türlü soruya cevap bulmak mümkün. M.J.Simpson, “20 yıllık çalışmanın ürünü” olan kitabı hazırlarken Adams’ın yakın çevresinden 90 kişi ile görüşmüş. Yazarın 1976 ve 2001 arasında verdiği yaklaşık iki yüz röportajından faydalanmış. Ve en önemlisi, dünyadaki Douglas Adams ve Otostopçunun Galaksi Rehberi ile ilgili her türlü materyalin bulunduğu dört özel arşivi incelemiş. Bu uzun süren, kapsamlı çalışmanın sonucunda ortaya çıkan biyografide, Otostopçunun Galaksi Rehberi serisi ve tüm kitapları hakkında yazılmış yazılar, Adams’ın Doctor Who, Monty Python gibi yapımlardaki katkısından tutun da okul yıllarında yazdıklarına kadar her şey yer alıyor.
ZZ9 Plural Z Alpha (www.zz9.org) adlı Resmi Otostopçunun Galaksi Rehberi’ni Takdir Etme Cemiyeti’nin araştırmacı arşivcilerinden biri olan Simpson’ın kaleme aldığı biyografi, evrenin şifresini çözmeye çalışanlar ve cevabın hep 42 olduğunu bilenler için bulunmaz bir hazine. Yine keşke dilimize de çevrilse demeden edemiyor insan.
